Độ rọi là gì? Công thức tính độ rọi và tiêu chuẩn độ rọi trong nhà ở
Đèn chiếu sáng
Để mua một chiếc đèn LED phù hợp với nhu cầu sử dụng không hề đơn giản chỉ là chọn hình dáng, màu sắc mà còn phải cân nhắc đến các yếu tố khác như điều kiện chiếu sáng, đặc biệt là độ rọi của đèn. Trong bài viết dưới đây, Vật tư 365 sẽ cung cấp thêm cho bạn những kiến thức cần thiết như độ rọi là gì và một số ứng dụng trong thiết kế nhà ở.
Độ rọi là gì?
Độ rọi là quang thông của đèn trên một đơn vị diện tích cụ thể, hay nói cách khác là đơn vị dùng để biểu thị độ sáng của đèn tại một điểm nhất định.
| E(lx) | Độ rọi | E(lx) | Độ rọi |
| 0.25 | Trăng đêm rằm | 200-500 | Công việc bằng mắt liên tục |
| 1 | Đủ tìm đường thoát nạn ra khỏi nhà | 300-750 | Công việc bằng mắt, độ khó trung bình |
| 20 | Nhận rõ mặt người | 500-1000 | Công việc bằng mắt, độ khó cao |
| 20-50 | Lối đi và khu vực làm việc ngoài trời | 1000 | Trời nhiều mây |
| 75 | Khu vực đỗ xe | 1000-2000 | Công việc rất phức tạp, quan sát tỉ mỉ |
| 50-100 | Định hướng ở nơi không ở lâu | 2000 | Độ rọi tối đa nơi làm việc |
| 100-200 | Phòng làm việc không liên tục | 5000 | Độ rọi tiêu điểm trên bàn mổ |
| 200 | Độ rọi tối thiểu cho phòng làm việc liên tục | 100000 | Nắng giữa trưa nhiệt đới |
Lux là gì?
Lux là đơn vị đo độ rọi, thường được sử dụng để tính lượng ánh sáng hay công suất ánh sáng chiếu trên bề mặt cụ thể. Lux là lượng lumen trên 1 mét vuông.
Đơn vị lux được dùng để đo cường độ ánh sáng phù hợp cho các loại phòng làm việc, văn phòng,…. để phù hợp với nhu cầu sử dụng cụ thể.
Công thức tính độ rọi chi tiết
Công thức tính độ rọi Lux: E=Φ/S
Trong đó:
- Φ là tổng quang thông: đơn vị (Lumens)
- S là diện tích bề mặt được chiếu sáng: đơn vị (m2)
- đơn vị đo độ rọi là lux.
Xem thêm: Đèn Panel âm trần
Tiêu chuẩn độ rọi trong nhà ở và cách tính độ rọi tương ứng
Tại mỗi khu vực nhà ở sẽ đòi hỏi độ rọi đèn khác nhau. Dưới đây là bảng tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng trong nhà tại một số phòng cơ bản trong gia đình.
| STT | KHU VỰC | LOẠI ĐÈN | MÀU SẮC | ĐỘ RỌI (lumen/m2) |
| 1 | Phòng khách/ sinh hoạt | Âm trần | Vàng/trung tính | 300-500 |
| 2 | Phòng Bếp | Tuýp/bulb/ốp trần | Trung tính | 200 – 300 |
| 3 | Phòng làm việc/học | Âm trần/ Tuýp Trắng | Trắng | 300-500 |
| 4 | Phòng ngủ/ tắm | Âm Trần | Vàng/Trung Tính | 150-200 |
| 5 | Hành lang | Ốp nổi/ Bulb | Vàng/Trung Tính | 100-150 |
Cách tính độ rọi (lux) giúp ta dễ dàng xác định được độ chiếu sáng của bóng đèn và từ đó xác định lượng bóng phù hợp trong phòng. Trên mỗi đèn led đều có ghi thông số độ rọi. Chỉ cần áp dụng công thức tính độ rọi lux bạn sẽ dễ dàng tính được số lượng bóng đèn cần dùng.
Ví dụ: Phòng khách rộng 20m2 đang cần tìm số lượng đèn chiếu sáng. Gia chủ chọn đèn LED âm trần 5W có ánh sáng trung tính, độ rọi là 18Lx, quang thông 115lm/W. Áp dụng công thức trên thì số lượng bóng đèn LED 5W cần dùng là: (20 x 180)/(5 x115) = 6 => tức là cần lắp 6 bóng đèn để chiếu sáng.
Tùy theo loại đèn LED 5W của từng hãng mà sẽ có quang thông khác nhau. Bạn chỉ cần thay số vào công thức tính toán chiếu sáng nêu trên là được kết quả cần sử dụng bao nhiêu bóng đèn 5W để chiếu sáng cho phòng.
Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng tự nhiên
Ánh sáng tự nhiên luôn thay đổi theo từng thời điểm trong ngày, tính chất phản xạ và trạng thái của mây, chính vì vậy luôn có trị số thay đổi. Chính vì thế những loại đèn như đèn chùm, đèn thả trần, đèn sàn,… đều phải tuân theo các tiêu chuẩn chiếu sáng tự nhiên để cung cấp nguồn ánh sáng tốt, an toàn cho sức khỏe thị lực.
Dưới đây là độ rọi tiêu chuẩn các nguồn ánh sáng tự nhiên.
| Độ rọi | Nguồn ánh sáng |
| 32.000 – 100.000 lx | Ánh sáng mặt trời trong ngày |
| 1.000 lx | Các trường quay ở đài truyền hình |
| 400 lx | Văn phòng sáng sủa đủ ánh sáng, ánh sáng ngoài trời vào thời điểm hoàng hôn hay bình minh |
| 1 lx | Ánh sáng phản chiếu từ mặt trăng |
| 0,00005 lx | Ánh sáng từ các ngôi sao |
Mối quan hệ của độ rọi với cường độ sáng, quang thông và công suất
Mối quan hệ giữa độ rọi và cường độ sáng lux
Xét một điểm M nằm trên mặt phẳng S cách nguồn sáng O một khoảng là r, góc giữa OM và pháp tuyến O tới mặt phẳng S là alpha. Độ rọi ngang ở điểm M được tính như sau: E= (Iα x cos α)/r2
Qua công thức ta thấy, cường độ sáng lux có phụ thuộc phương mà không phụ thuộc vị trí, khoảng cách. Ngược lại, độ rọi phụ thuộc phương và giảm theo bình phương khoảng cách.
Phân biệt Lumen (quang thông) và Lux (độ rọi)
Có nhiều người gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa hai thông số kỹ thuật là lumen và lux. Nói nôm na, lumen là đơn vị đo tổng lượng ánh sáng phát ra trong khi lux là đơn vị đo cường độ ánh sáng.
Khác biệt lớn nhất giữa hai đại lượng này chính là diện tích mà lượng chiếu sáng bao phủ. Ví dụ như với cùng 1000 lumen nếu tập trung trong diện tích 1 mét vuông sẽ chiếu sáng với độ rọi 1000lux, tuy nhiên khi trải rộng trên 10 mét vuông sẽ chỉ chiếu sáng với độ rọi 100lux.
Trên đây là khái niệm độ rọi là gì và những ứng dụng của độ rọi trên thực tế cho bạn tham khảo để có thể lựa chọn được loại đèn phù hợp với không gian sinh hoạt của gia đình.
Tham khảo: Den lon am tran
Tham khảo một số mẫu đèn LED âm trần Panasonic giá tốt tại:
